İNGİLİZCE - TÜRKÇE TERCÜME METODU
İngilizce yi daha çabuk ve daha kolay öğrenmenin en önemli koşulu İngilizce düşünebilmektir.Türkler için bunun başlangıç noktası Türkçe cümle yapısından farklı olan İngilizce cümle yapısını aklımıza iyice yerleştirmektir.
Bir İngilizce cümle uzun veya kısa olsa da, ne kadar yüklü ve karmaşık olsa da cümle iskeleti en fazla dört ana elemandan oluşur.Bu elemanların tamamı Türkçede de vardır.Bu dört elemanın dizilişi aşağıdaki gibidir.
Özne-----fiil-----nesne----zarf
Bu gramer terimlerinin İngilizce karşılıkları şöyledir:
Özne : Subject
Fiil : Verb
Nesne : Complement veya Object
Zarf : Adverb
Yukarıdaki diyagramı bir formül veya model gibi kabul edelim ve bir örnekle gösterelim
Örnek:
Özne------fiil----------nesne----------zarf
Ahmet-----is--------a student----- at this school
Türkçe olarak yazalım:
(Ahmet)--(dir)------(bir öğrenci)-----(bu okulda)
Bu ifadeyi düzeltmemiz gerekiyor:
Ahmet bu okulda bir öğrencidir
Bu örnekte görüldüğü gibi ,Türkçe cümle elemanlarının diziliş sırası İngilizce cümle elemanlarınınkinden çok farklıdır.İşte bu farklılığı çok iyi kavramak İngilizce öğrenmenin temel şartıdır.Ne kadar karmaşık bir cümle de olsa onu anlamak için ilk önce cümlenin ana elemanlarını ve varsa balı cümleciğin ana elemanlarını ortaya koymak gerekir.Bu aşamadan sonra ana elemanları niteleyen kelime,ibare ve cümlecikleri bulmak ve bunları ana elemanlara eklemek gerekir.Ayrıca cümle elemanlarını nitelemeyen fakat bunlar hakkında ek bilgi veren ibare ve cümleciklerde ek bilgi olarak cümleye eklenmelidir.
Tercüme etmek için örnek bir cümle yazalım:
“That young man from England,whose brother studied the Turkish architecture at the Academy of Fine Arts last year, will write a book on Turkish painters if he can collect enough documents and slides from the official and private sources which are said to have wide collection of works of Turkish painters dating back to the sixteenth century when painting human figures was not a common practice in the country.”
Uygulama: Yalnız ana elemanlar olarak(koyultulmuş yerler)
MAIN CLOUSE (ANA CÜMLE)
Subject--------Verb----------Object
Man---------will write--------a book
Adam bir kitap yazacak.
DEPENDENT (SUBORDINATE) CLOUSE
Conj----subject------verb-----------object----------------adverb
İf-------- he-----can collect----documents and slides-----from sources
Eğer kaynaklardan belgeler ve sayfalar toplayabilirse
toparlayacak olursak:
(adam)Eğer kaynaklardan belgeler ve sayfalar toplayabilirse bir kitap yazacak
Metni ana elemanları ile tercüme etmiş olduk.Şimdi metni açıklayan diğer ifadelerle birlikte nasıl tercüme edeceğimiz görelim
Şimdi size biraz karışık gibi gelecek ama aşağıdaki sistematiğe dikkat etmenizi öneririm
MAIN CLOUSE
Verb:
Will write
(1) yazacak
Adjectives of the main subject
• man
• young man
• that young man
• that young man from England
(2) İngiltereli o genç adam
Non-defining relative clouse about “manin subject”
(man)whose brother studied Turkish architecture at the Academy of Fine Arts last year.
(3) Kardeşi geçen yıl Güzel Sanatlar Akademisinde Türk mimarisi üzerine çalışmış olan (adam)
Adjective phrase of main subject
• A book
• A book on Turkish painters
(4) Türk ressamları üzerine bir kitap
DEPENDENT(SUBORDINATE) CLOUSE (BAĞLI CÜMLE)
Verb:• (if) can collect
(5) (eğre) toplayabilirse
Adjective of the main object:
• documents and slides
• enough documents and slides
(6) yeterli belgeler ve slaytlar
Adverb and its adjectives:
• from sources
• from the official and private sources
(7) resmi ve özel kaynaklardan
Defining relative clouse:
• (sources) which are said to have a wide collection of works of Turkish painters
(8) Türk ressamları eserlerinin geniş bir koleksiyonuna sahip olduğu söylenen (kaynaklar)
Participle phase as an adjective:
• (Works) dating back to the sixteenth century
(9) onaltıncı yüzyıla kadar dayanan(eserler)
Relative adverb for the participle phrase:
• (sixteenth century ) when painting human figures was nat a common practice in the country
(10) ülkede insan resimleri yapmanın olağan bir uygulama olmadığı (onaltıncı yüzyıl)
Yukarıdaki analiz metodunda Türkçe tercümedeki diziliş sırası,İngilizce cümlenin diziliş sırasına büyük ölçüde ters yönde oluşmaktadır.
Türkçe cümlenin rakamlarla diziliş sırası:
MAIN CLOUSE
(3) – (2)
SUBORDINATE CLOUSE
(10)- (9) - (8) - (7) - (6) - (5) - (4)
MAIN CLOUSE VERB
(1)
olacaktır.
CÜMLENİN TÜRKÇE TERCÜMESİ:
(3) Kardeşi geçen yıl Güzel Sanatlar Akademisinde Türk mimarisi üzerine çalışmış olan (2) İngiltereli o genç adam (10) ülkede insan resimleri yapmanın olağan bir uygulama olmadığı (9) onaltıncı yüzyıla kadar dayanan (8) Türk ressamları eserlerinin geniş bir koleksiyonuna sahip olduğu söylenen (7) resmi ve özel kaynaklardan (6) yeterli belgeler ve slaytlar (5) toplayabilirse (4) Türk ressamları üzerine bir kitap (1) yazacacak